سر فصل ها آموزش plc دلتا
1)مقدمه
1.1)تفاوت plc delta با plcهای دیگر
1.2)سیمولینکsimulator
1.3)دستورset , reset
1.4)ارزش ثابتk
1.5)تایمرها
1.6)شمارنده ها
1.7)انکدر
2)آموزش برنامه نویسی plc delta.
2.1) تایمر ها
2.2) شمارنده ها
2.3) لبه ها
2.4) برنامه مرحله ای (steps)
مقدمه آموزش PLC دلتا
امروز دستگاه هایplc یک عضو غیر قابل حذف از صنعت به شمار می آید. آموزش پی ال سی دلتا مختلفی درصنایع ایران وجود دارد از انواع آلمانی تا مدلهای مشابه چینی آنها در بازار وجود دارد. دلتا در کشور تایوان تولید میشود و در مقایسه با پی ال سی های موجود در صنایع ایران قیمت خیلی پایین تری دارد ولی در عین حال از ویژگی های بالایی برخوردار است. قبل از برنامه ریزی پی ال سی را شروع کنید باید اول مدل وقابلیت هایی plc را بشناسید. بدانید چه قسمتهای دارد و شما به چه چیزایی نیاز دارید.
آموزش پی ال سی دلتا ترانزیستوری معمولا با ورودی 24 ولت کار می کنند و نیاز به یک منبع تغذیه گران قیمت 24 ولتی دارند درحالیکه پی ال سی های رله ای میتوانند با ولتاژ 220 ولت و 24 ولت کار کنند. پس اگر بخواهیم کنترل یه مدار فرمان ساده 220 ولتی با دفعات سوئیچ پایین استفاده کنیم بهترین انتخاب یک پی ال سی رله است. درحالیکه استفاده از رله ای برا کنترل یه تعداد زیاد شیر پنوماتیک با سرعت حرکت بالا (مثالا در یک دستگاه جداکننده نامه) اصلا انتخاب درستی نیست.
میزان حافظه پی ال سی از اهمیت بالایی برخودار است. تعداد ورودی ها, خروجی ها و تعداد رجیسترهای حافظه و تعداد تایمرها و کانترها چیزهایی که به حافظه پی ال سی مربوط هستند
نیز از اهمیت بالایی برخودار است. یعنی هرچقدر حافظه پی ال سی بیشتر باشد علاوه بر اینکه تعداد خطوط برنامه بیشتری میتوانید بنویسید باید تعداد ورودی و خروجی ها که اضافه می کنید بیشتر باشد…
فاکتورهای دیگری نیزدرانتخاب پی ال سی اهمیت دارند که تخصصی میشود. مثلا اگر قرار باشد یک انکودر را با سرعت حرکت مشخص بخوانید باید مطمئن بشوید که پی ال سی شما توانایی این کار را دارد.
بیشتر پی ال سی های دلتا یک اسپید کانتر داخلی دارند که میتواند پالسهای پی ال سی را با سرعت 20 هزار پالس در ثانیه بخواند ولی اگر قرار باشد انکودر شما مستقیم به شفت یه موتور کوپل شود ممکن است نیاز به انتخاب یک پی ال سی با سرعت بالاتر باشد.
کاربرد: کنترل سایت کارخانه‌ها.
معمولاً در صنایع بزرگ، PLCها یا پورتهای ورودی – خروجی در قسمتهای مختلف سایت کارخانه وجود داشته و کنترل محلی بر قسمتهای تحت پوشش خود انجام می‌دهند. سپس اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روشهای مختلف انتقال داده‌ها به اتاق کنترل مرکزی منتقل شده و که در آن محل با استفاده از روشهای مختلف مونیتورینگ صنعتی، اطلاعات به را شکل گرافیکی تبدیل کرده و بر روی صفحه مانیتور نمایش می‌دهند. در این حال اپراتور تنها با دانستن روش کار با رایانه و بدون نیاز به اطلاعات تخصصی میتواند سیستم را کنترل کند.
ارائه: از جمله معروف‌ترین PLCها از این خانواده را که میتوان نام برد عبارتند از:
شرکت Delta تایوان
شرکت OMRON ژاپن
شرکت Telemecanique فرانسه
شرکت Mitsubishi ژاپن
شرکت LG کره
شرکت Allen-Bradley آمریکا
شرکت ABB سوئیس-سوئد
آموزش پی ال سی دلتا داشتن دیدگاه کاملی نسبت به تنوّع PLCها مهمترین موضوع در انتخاب یک PLC مناسب است؛ لذا در آموزش PLC دلتا باید به این جنبه‌های تنوّع توجّه داشت;
تعداد ورودی‌ها
تعداد خروجی‌ها
تعداد فلگ‌ها
تعداد شمارندگان (کانترها)
تعداد تایمرها
نوع فلگ‌ها و تایمرها
اندازه حافظه
سرعت اجرای برنامه SCAN TIME
نوع برنامه کاری دستگاه
برای نمایش برنامهٔ آموزش PLC دلتا از سه روش استفاده میشود:
در روش نردبانی برنامه به صورت نماد اتصال و سیستم پیچهای مدار فرمان رله‌ای نشان داده میشود؛ لذا ساختار برنامه شبیه مدارهای فرمان رله‌ای می‌باشد. در نمایش فلوچارتی از نمادهای مستطیلی استفاده میشود؛ و در هر مستطیل عمل منطقه‌ای نمایش داده میشود. در روش نمایش نوشتاری از دستورات و جملات کلیدی برای نوشتن برنامه استفاده میشود که در آن هر عبارت دارای دو بخش عملگرها و عملوندها می‌باشد.
در واقع برنامه نویسی plc به این سه روش صورت میگیرد.
مدل پی ال سی که ما انتخاب کردیمDVP14ss plc deltaکه از یک Byte ورودی x و6 bit خروجی y تشکیل میشود.
اگر خواستید کابل رو بسازید میتوانید از این دیاگرام استفاده کنید.
دقت کنید که کابل باید به پورت rs232 پی ال سی وصل شود.
برای تنظیم ارتباط بین پی ال سی و کامپیوتر، داخل برنامه wplsoft بروید و تو منوی option گزینه ی communication setting رو انتخاب کنید:
ا
ینجا نوع ارتباط رو rs232 بزنید و پورت کام که قرار است با اون به پی ال سی وصل بشوید را انتخاب میکنید. اگر از کامپیوتر دستکتاپ استفاده میکنید com0 باشد. واگر از لپتاپ و تبدیل یو اس بی به سریال استفاده میکنید باید ببینید پورت کامی که بوسیله یو اس بی برای شما اخته میشود چند هست. معمولا پورتهایی که رو کامپیوتر فعال هستنذ داخل همین منو پیدا میشوند. پورت شماره یک و دو پورتهای استاندارد دستکتاپ هستند… پس هرچی که از 4 به بعد باشد پورتهایی هستند که تبدیل یو اس بی برای شما ساخته است و میتوانید ازش استفاده کنید. باقی مشخصات هم باید با کامپیوتر یکی باشد. توصیه میکنم بجای تغییر مشخصات پی ال سی، مشخصات پورت کامپیوترو تغییر بدید.
حالا اگر همه چی مرتبه است از منوی communication گزینه ی plc information انتخاب کنید تا اطلاعات روی پی ال سی شما را بخواند و متوجه بشوید که ارتباط با پی ال سی برقرار است…
تفاوت plc delta با plcهای دیگر
برنامه نویسی همه پی ال سی ها شباهت هایی باهم دارد ولی زیمنس و دلتا توی عدد دهی به بیتها و بایتهای حافظه و محاسبات ریاضی کاملا با هم متفاوت هستند. تو برنامه ریزی پی ال سی زیمنس شما علاوه بر اینکه میتوانید یک یا دو یا چهار بایت از حافظه رو عدد دهی کنید به تک تک بیتهای اون خانه نیز حافظه هم دسترسی دارید.
سیمولینک
برای استفاده از simulator برنامه تنها کافی است بعد از کامپایل کردن برنامه روی آیکون simulator کلیک کنید ، حالا اگر plc متصل نیست از آیکون debug mode و run میتوانید استفاده کنید . اگر plc دارید میتوانید با ایکون online mode به صورت online برنامه تان را با حضور plc شبیه سازی کنید .
در این قسمت مقدمه از دستورات را توضیح میدهیم تا دوستان یک آشنایی کلی از دستورات یادبگیرن.در ادامه در مورد هر قسمت کاملا توضیح میدهیم.
ورودي x
يكي از واحدهاي داخلي حافظه ي Plc است كه با سيگنال هاي (يعني صفر و يك بودن منطقي) كه به ورودي plc اعمال ميشود برابر است.در واقع سنسور يا كليد به ورودي x متصل ميشود.
و سيگنال يا فرمان وصل را از ورودي دريافت ميكند.(براي مثال شستي يا سنسور)
شما با نوشتن برنامه در نرم افزار wplsoft نميتوانيد ورودي و خروجي را تغيير دهيد.
(تنها با تغيير سيم بندي ورودي و خروجي ميتوانيد باعث تغيير شماره ي ورودي و خروجي شويد)
روش هاي نام گذاري نقاط ورودي به صورت 0 1 2 …7 10 11 12 “ميباشد و نماد اين المان x است و در مبناي هشت هشتي شماره گذاري ميشود.
اين موضوع بايد گفته شود كه هر مدل از دستگاههاي plc رنج مخصوص به خود را دارد. براي مثال plc كه ما انتخاب كرده ايم 8 ورودي وجود دارد كه از x0 شروع ميشود و تا x7 ادامه پيدا ميكند بايد توجه داشت كه اگر ما تعداد ورودي بيشتري داشتيم نبايد انرا x8 معرفي كنيم و بايد وارد بايت بعدي شويم.در ادامه در مورد ادرس دهي به ورودي هاي بيشتر توضيح ميدهيم.
دستور set و reset
هر گاه نتیجه عملیاتی قبل از این دستور یک شد،این دستور،خروجی مورد نظر رو که یک بیت هست رو فعال میکند.
باید توجه کرد که بعد از فعال شدن خروجی مورد نظر دیگر هیچ پالسی موجب تغییر در خروجی نمیشود…..برای غیر فعال کردن خروجی مورد نظر باید از دستور reset استفاده کرد.
ارزش ثابت k
در plc برای اینکه عدد ده دهی یا دسیمال نشان بدهید باید قبلش از k استفاده کنید.
برای مثال: k100 یعنی عدد 100
فرض کنید شما میخواهید عددی را برای تایمر انتخاب کنید در این صورت باید آنرا با پسوند k در plc استفاده کنید.
دستور nop (no operation
با این دستورهیچ عملیاتی در برنامه اجرا نمیشود. به طوری که این دستور از نظر اجرای برنامه بی اثر باشد.بعد از اجرای این دستور نتیجه عملیاتی منطقی موجود نگه داری میشود.
بطور مثال: اگه بخواهیم یک دستور را بدون اینکه در طول روند برنامه اختلالی ایجاد شود حذف کنیم،باید از این دستور استفاده کنیم.
آموزش plc دلتا تایمرها
کاربرد تایمرها در صنعت برق بسیار گسترده است.بگونه ای که برای انجام یک یا چند عمل به یک مدت زمان مناسب احتیاج داریم و یا برای انجام یک فرایند احتیاج به یک وقفه زمانی داریم… تایمرها 16 بیت از حافظه را اشغال میکنند.
عملکرد و نحوه محاسب بر حسب واحد 1 ms 10 ms 100 ms است که به صورت بالا رونده میباشند.
نکته:برای اختصاص دادن عدد ثابت از k به عنوان set value استفاده میشود و برای اختصاص دادن عدد به صورت غیر مستقیم از حافظه D استفاده میشه….این حافظه خیلی کاربرد دارد و مورد استفاده قرار میگیرد چون میتوانیم تایمرplc رو از این طریق به صورت متغییر استفاده کنیم و هر موقع که خواستیم زمان مورد نظر رو تغیییر بدهیم.
آموزش plc دلتا شمارنده ها counter :
دامنه تنظیمات در شمارنده ها از k0 تا k32767 هست.
در شمارنده های 16 بیتی با قطع جریان برق،محتویات حافظه شمارنده پاک خواهد شد که برای جلوگیری از این عمل باید از شمارنده های لچ دار استفاده کرد.مقدار شمارنده را میتوان به صورت مستقیم با ارزش عددی k یا با استفاده از حافظه D به صورت غیر مستقیم به صورت مبنای ده دهی به حافظه شمارنده اعمال کرد.
برای استفاده از شمارنده باید از دستور cnt استفاده کنیم که به صورت زیر این کار رو انجام میدیم:
در این مثال با فعال شدن x0 مقدار c0 ریست میشود و خروجی y0 غیر فعال میشود….وقتی x1 را فعال میکنیم یه پالس به شمارنده اعمال میشود و مقدار آن یک میشود…وقتی مقدار به 5 رسید خروجی c0 یک میشود و در نتیجه خروجی y0 هم یک میشود…
انکدر آموزش plc دلتا
خود دلتا یک ماژول داخلی برای high speed counter دارد که میشود برای ورودی انکدر هم از آن استفاده کرد. اما سرعت بالایی ندارد.
high speed counter وقتی تو برنامه انتخاب میشود که خود plc یک سری از ورودی ها رو به اون اختصاص بدهد که به پایه های انکودر وصل میشود و اگر فقط باید برای کانتر استفاده بشود دیگر نمیتوان برای برنامه های دیگر از آنها استفاده کنید.
آموزش plc دلتا
همونطور که قبلا گفتم برای اینکه یک plc رو برنامه ریزی کنید اول از همه باید اطلاعاتی در مورد قابلیتهای سخت افزاری و نرم افزاری plc داشته باشید. یعنی ورودی خروجی ها، رجسترهای حافظه، تایمرهاو کانتر ها و سرعت آنها را بدانید…این اطلاعات رو میتوانید از کاتالوگ plc که همراه آن هست یا از سایت دلتا بدست بیارید.
ورودی ها در plc های دلتا با حرف X شناخته میشوند و خروجی ها با حرف Y یعنی بایت اول ورودی شما میشود X0 و بایت سوم خروجی میشودY2.
حتما میدانید که هر بایت هشت بیت هست که با شماره های 0 تا 7 شماره گذاری میشود. یعنی بیت اول شماره 0 هست و بیت هشتم شماره 7در نتیجه بخواهیم بیت سوم از بایت اول ورودی رو کنترل کنیم باید تو برنامه X12 رو کنترل کنیم …
یا اگر بخواهیم بیت پنجم از بایت سوم خروجی رو وصل کنیم باید تو برنامه دستور وصل Y3.4 رو صادر کنیم.
آموزش PLC دلتا اما نکته که باید مد نظر قرار بدهید این است که داخل plc های دلتا دیگر از نقطه استفاده نمیکنیم و شماره هارو پشت سرهم مینویسیم. یعنی بجای اینکه بنویسیم X3.4 مینویسیم X34 در این حالت plc عدد آخر رو بعنوان بیت خروجی و عدد قبلی رو بعنوان بایت در نظر میگیرد. پس X125 در واقع معادل X12.5 هست یعنی بیت 5 از بایت 12.n
نکته ها :
1) به این نکته توجه کنید که ممکن هست داخل plc یا ماژولهای توسعه که به آن وصل میشوند بعضی از این ورودی یا خروجی ها غیر فعال باشند که در این صورت روی خود plc نوشته شده. مثلا ممکنه خروجی plc: y10 تا y15 باشه و شماره 16 و 17 اون غیر فعال شده باشد.
2) بخاطر داشته باشید که بایت اول و دوم ورودی و خروجی یعنی X1* , X0 و Y1* , Y0 مخصوص خود plc است و اگه از ماژولهای اضافه کردن درگاه ورودی خروجی استفاده می کنید باید برای آن از X20 و Y20 به بعد استفاده کنید…
3) دقت کنید که هر ماژول خودش یک بایت جداگانه به حساب می آید و بسته به نزدیکی ان به plc شماره گذاری میشود. یعنی اگر دقیقا بعد از plc یک ماژول اضافه کرد درگاه ورودی 4 تایی داشته باشیم ورودی داخل برنامه با X20 تا X23 شناخته میشود و اگه یه ماژول 8 ورودی 4 خروجی بعد از اون باشه با X30 تا X37 و Y30 تا Y33 شناخته میشود و ماژول بعدی هم با شماره 5 و به همین ترتیب…
آموزش کار با نرم افزار برنامه نویسی plc delta
اول از همه برنامه wplsoft باز کنید که یه همچین صفحه ای باز میشود:
حالا گزینه new رو از منو فایل انتخاب کنید یا آیکون مربوط به اونو بزنید تا با صفحه زیر مواجه بشوید.
قسمت select قسمتی هست که مدل plc رو انتخاب میکنیم. باید دقیقا همان مدلی باشد که قرارهست برنامه ریزی کنیم پس ما ان را ss میگذاریم.COM0 پورتی است که برای اتصال کامپیوتر به پی ال سی قرار است استفاده کنیم.
@plcmen
نهایتا به صفحه برنامه نویسی میرسیم که بخش های مختلفی دارد و میتوانیم به طریق مختلفی برنامه رو وارد کنیم.
صفحه برنامه نویسی ladder این به شکل است:
برای شروع یک برنامه کارهای زیادی میشود کرد که بستگی به نیاز و استفاده شما دارد…
فرض کنید میخواهیم اگر پایه دوم ورودی پی ال سی وصل بشود پایه پنجم خروجی هم همزمان وصل بشود…
دانسته های ما این است که پایه دوم پی ال سی یعنی x1 چون پایه اول x0 هست و پایه پنجم خروجی هم میشود Y4
الگوریتمی که قراره اجرا بشود یک خطه است.
اگر x1 وصل شد آنگاه y4 وصل شود.
برای اینکه ورودی را تشخیص بدهید از یک المان نرمال open استفاده میکنیم که علامت آن به این شکل است: -| |-
و برای خروجی هم از المان output که علامت آن به این شکل است: -( ) –
این علامتها رو میتوانید در آخرین ردیف زیر منو با رنگ آبی مشاهده کنید.
بعد از زدن علامت ورودی نرمال open (یا کلید f1 ) صفحه زیر می آید که باید اطلاعات مورد نظررا وارد کنید:
قسمت device name اسم ورودی شماست که X انتخاب شده است.
قسمت device number شماره ورودی شماست که قراراست ورودی دوم باشد پس عدد 1 رو وارد میکنیم.
قسمت comment هم که بخش توضیحات است و میتوانیم هرچی دوست داریم داخل آن بنویسیم تا بعدا که خواستیم برنامه را تغییر بدهیم راحتتر درکش کنیم.بعد ok عملیات را ثبت می کنیم.
همین کار را برای خروجی هم انجام میدهیم منتها با علامت ( ) (یا کلید F1)
ب
رنامه قبلی را نوشتیم بصورتی که وقتی ورودی x1 فعال باشد خروجی y4 هم فعال میشود.
در این حالتی که ما نوشتیم اگرورودی x1 دوباره قطع بشود خروجی y4 هم غیر فعال میشود.
درست مثل کلید زنگ که وقتی دستتون آنرا فشار بدهد زنگ به صدا میآید و دستتونو که بردارید قطع میشود…
دلیل آن این است که از خروجی out استفاده کردیم.
اگر بخواهیم وقتی کلید رو رها میکنیم خروجی y4 همچنان وصل باقی بماند باید بجای out از set استفاده کنیم
برای استفاده از set باید از نوار ابزار گزینه ی application instruction انتخاب کنید (یا کلید f6 رو بزنید) تا پنجره ای مشابه زیر ببینید:
در آموزش PLC دلتا توی پنجره باز شده از منوی pull down روبروی application instruction گزینه ی set رو انتخاب کنید حالا پنجره شما شبیه عکس زیر میشود. یعنی یه قسمت s و یه قسمت device number بهش اضافه میشود. اگر بخواهیم برنامه قبلی رو تکمیل کنیم باید یک کلید خاموش هم به برنامه اضافه کنیم . یعنی مثل کلید استارت استاپ عمل کند… اگر x1 زده بشود y4 روشن می شود و اگر مثلا x3 زده بشود y4 خاموش میشود.
برای خاموش کردن یک خروجی باید از همان روش set کردن استفاده کنیم ولی در قسمت application instruction بجای set باید از rst استفاده شود.
پس خط دوم برنامه رو هم به شکل زیر اضافه میکنیم:
عموما در پی ال سی ها خطهای آخر اولویت دارند. مثلا در برنامه بالا اگر دو کلید x1 و x3 همزمان فشرده بشود پی ال سی اول خط اول را اجرا میکند و y4 رو ست میکند و بعد از آن در خط دوم دوباره y4 رو ریست میکند.
البته این اتفاق در خروجی نمی افتد چون پی ال سی اول کل برنامه رو اجرا میکند بعد خروجی هارو مینویسد. در نتیجه خروجی برنامه بالا اگر کلیدهای ورودی همزمان فشرده بشود باعث خاموش بودن y4میشود.
اما گاهی پیش میآید که در برنامه جای این خطها عوض شود. یعنی ممکن است شما چند جای مختلف از برنامه y4 رو ست کرده باشید و چند جای دیگر ریست .ولی میخواهید مطمئن باشید که اگر هر دوی انها اتفاق بیافتد خروجی شما حتما خاموش بماند.
در این صورت باید از کلید نرمال کلوز استفاده کنید که علامت آن به این شکل: —|/|—
شکل زیر را ببینید:
در این شکل در خط اول اگر ورودی x3 که نرمال اپن هست بسته شود خروجی شما ریست میشود.
تو خط دوم اگر کلید x1 بسته شود فقط در صورتی خط اجرا میشود که کلید x3 هم بسته نباشد یا به عبارتی دست شما بر روی کلید استاپ نباشد. از نرمال کلوز میشود برای سنسور ها و میکرو سوئیچها و غیره هم استفاده کرد. مثلا میشود کلید وصل رو مشروط به قطع بودن یک سنسور خاص گذاشت که مثلا به پایه x22 پی ال سی وصل شده است.
نکته: دقت کنین که معمولا در مدارهای فرمان برای کلید استاپ از مدار نرمال کلوز استفاده میکنید. یعنی کلید استاپ همیشه وصل است و وقتی شستی رو فشار میدهید مدارش قطع میشود. بهتراست در پی ال سی هم از همین سیستم برای کلید استاپ و کلید ایمنی استفاده شود چون امنیت بیشتری دارد…
تایمر ها
فرض کنید میخواهیم وقتی ورودی x1 فعال میشود خروجی y4 فعال شود و بعد از 10 ثانیه دوباره خاموش شود.
تایمرها در plc دلتا مثل بقیه دستگاهها با حرف T مشخص میشود و شماره بعدی انها شماره ی تایمر در حافظه plc هست. البته این شماره ها فقط شماره ی تایمر نیستند بلکه نوع تایمر هم با انها مشخص میشود. اگر در کاتالوگ یک برگی همراه plc که خریداری میکنید نگاه کنید مشخص کرده هر رنج عددی تایمرها چه رزولیشنی دارند و شما باید زمان عدد دهی این رزولیشن رو رعایت کنید…
مثلا اگر مشخص کرده که تایمر شماره ی 0 تا 9 یک صدم ثانیه ای هستند و شماره ی 10 تا 50 یک دهم ثانیه ای، شما اگر تایمر شماره ی 12 رو تو برنامه تون استفاده کنید و بخواهیم 20 ثانیه تایم بدهید باید عدد 200 رو بعنوان مقدار زمان برای آن مشخص کنید. درحالیکه همین 20 ثانیه در تایمر شماره ی 2 میشود 2000 …
فعال شدن تایمرها مثل فعال شدن کلید خروجی out هست. یعنی هر لحظه که شرط فعال شدن آن از بین برود تایمر هم صفر میشود وهم از کار میافتد. بنابراین برای فعال نگه داشتن یک تایمر باید به شرط ورودی دقت کنید.
ما در مثال قبلی نمیتوانیم ورودی فعال شدن تایمر را کلید شستی x1 انتخاب کنیم چون با برداشته شدن دست از روی کلید تایمر هم غیر فعال میشود. در این شرایط یک راه هست که خروجی ست شده ی y4 رو بعنوان ورودی تایمر انتخاب کنیم چون y4 در حالت ست شده بعد از برداشته شدن دست همچنان روشن بماند.
اینT22 معرف تایمر شماره 22 هست که از تایمرهای یک دهم ثانیه ایه و K100 معرف مقدار زمان شماست که برابر ده ثانیه میشود.
با کلید F6 وارد منوی application instruction میشویم و در قسمت application instruction گزینه ی TMR رو انتخاب میکنیم.
میبینین که تو قسمت explanation اسم تایمر رو مینویسد. حالا زیر همون قسمت جلوی S گزینه ی T رو انتخاب کنید و در کادری که روبروی آن باز میشود عدد تایمر مورد نظرتان را بنویسید.
بعد قسمت جلوی D گزینه ی K رو انتخاب کنید و در کادر روبرویی مقدار زمان مورد نظرتان متناسب با نوع تایمر بنویسید.
شمارنده ها:
استفاده از شمارنده یا کانتر در دلتا براحتی استفاده از تایمر هست.
برای ایجاد یک کانتر درست همان کاری رو انجام میدهید که در تایمر انجام دادید با این تفاوت که بجای TMR گزینه ی CNT رو انتخاب میکنید.
فرض کنید میخواهیم یک دستگاه بسته بندی بسازیم که بعد از زدن یک کلید یک نوار نقاله کار کند و 10 تا از یه وسیله را داخل کیسه ی شما بندازد بعد موتور نوار نقاله خاموش شود.
برای این کار مثلا شستی فرمان را به ورودی x1 و سنسور تشخیص وسیله ها را به ورودی x3 وصل میکنیم و خروجی y4 هم به موتور نوار نقاله وصل است.
به این نمونه برنامه توجه کنید:
در این برنامه وقتی که شستی فشار داده میشود موتور شروع به حرکت میکند. و زمانی که سنسور چیزی را احساس کند و فرمان بدهد شمارنده ی ما یک عدد را میشمرد.
وقتی که این اعداد یه 10 رسید (همون عددی که جلوی K تو برنامه تعریف شده) کانتر C2 به حالت روشن در میآید و باعث خروجی موتور خاموش شود.
برنامه بالا بنظر برنامه درستی میآید ولی دوتا اشکال کوچک دارد.
اشکال اول رو همه زود متوجه میشوند ولی دومی مهمتره است چون مخفی است و اگر قرار باشد یک برنامه نویس خوب باشیم باید این مدل اشکالات را بیشتر ببینیم.
اشکال اول این است که وقتی برنامه اجرا شود و کانتر ما شروع به شمارش کند و بعد از 10 تا موتورو خاموش کند بعدش چه اتفاقی میافتد؟ کانتر روی عدد 10 هست و زمانی که شستی فشار داده شود موتور راه نمی افتد. یعنی برنامه عملا یک بار اجرا میشود.
برای رفع این مشکل باید به طریقی کانتر را دوباره صفر کنید. این کار در دلتا براحتی با استفاده از دستور RST که برای خروجی ها استفاده میشود قابل اجراست و میشه شرط قطع بودن خروجی y4 رو برای ریست کردن کانتر استفاده کرد. یعنی برنامه به شکل زیر در میآید و میشود بارها از آن استفاده کرد:
که البته در این مورد تصویر عدد تعداد شمارش 3 تا هست.
در این برنامه ها فقط از اعداد ثابت استفاده کردیم ولی میشود بجای اون عدد ثابت از یک متغیر استفاده کرد و بوسیله یک اینترفیس مثل HMI یا محاسبه این عدد در جاهای دیگر برنامه یه کانتر قابل انعطاف داشت.
اشکال دومی هم که در برنامه اولی ما وجود داشت رو در قسمت لبه ها توضیح میدهیم.
لبه ها
اشکال دوم در برنامه شمارنده ها این بود که اگر دست شما روی شستی ورودی باقی بماند و کانتر به عدد نهایی برسد (مثلا سرعت کار دستگاه خیلی سریع باشد) تو یه لحظه خروجی از کار میافتد، کانتر صفر میشو، و این بسته به سرعت پی ال سی انقد سریع انجام میشود که قبل از اینکه ورودی کانتر قطع شود (مثلا جسم از جلوی سنسور کنار برود) دوباره خط اول برنامه اجرا میشود و کانتر یه شماره جلو میرود. یعنی عملا هم خط قطع نمیشود هم کانتر یه عدد کم میشمرد.
برای رفع این مشکل باید از لبه ها استفاه کرد.
لبه ها اون لحظه هایی هستند که یکی از خطهای ورودی یا خروجی یا خانه ای حافظه وصل یا قطع میشود.
اون لحظه ای که یک خط وصل میشود یعنی از صفر ولت به 24 ولت میرسد یه لبه ی بالا رونده ایجاد میشود و اون لحظه ای که قطع بشود یک لبه ی پایین رونده خواهد بود.
آموزش PLC دلتا وقتی از یک لبه در شرط تون استفاده میکنید پی ال سی فقط لبه را درنظر میگیرد. یعنی وقتی ورودی را با یک لبه پایین رونده استفاده کنید زمانی که کلید شستی ورودی رو فشار میدهید پی ال سی هیچ کاری انجام نمیدهد و زمانی عکس العمل نشون میدهد که شما شستی رو رها کنید. یعنی ولتاژ ورودی از 24 به 0 افت پیدا کند.
حالا اگر بخواهیم برنامه کانتر را اصلاح کنیم باید ورودی اولیه رو با لبه ی بالا رونده استفاده کنیم. بااین ترتیب پی ال سی فقط به لحظه وصل شدن ورودی نگاه میکند و اگر ورودی مدام وصل باشد دیگر اهمیتی ندارد و شرط اولیه اجرا نمیشود. با این ترتیب زمانی که آخرین شماره کانتر شمرده میشود و خروجی ریست میشود حتی اگر ورودی بازم فعال باشد چون هیچ لبه بالا رونده ای وجود ندارد شرط اولیه اجرا نمیشود و اشکال قبلی پیش نمیاد.
بهتره که در ورودی کانتر هم از لبه بالا رونده استفاده کنیم تا خطای دستگاه به حداقل برسد.
با این توضیحات برنامه درست به شکل زیر در میاد:
حتی میشود برای ورودی کانتر از لبه پایین رونده هم استفاده کرد تا مثلا مطمئن شد که جسم از جلوی سنسور عبور کرده و کنار رفته است.مثل این:
نظرات